رویدادی که اکنون در سراسر سیاره ما در جریان است، حادثهای است بسیار نادر. شاید ما تنها یکبار شاهد چنین رویدادی در طول زندگیمان در جهان باشیم. و تأثیر سخت آن سالهای زیادی در زندگی ما باقی بماند. در میانه این بحران پرسشهایی که از خود خواهیم داشت اینها هستند: تأثیرات شدید و دراز مدت آن چه خواهد بود؟ و شاید از این هم مهمتر این که: ما، طراحان، چگونه میتوانیم در این رویداد ناگهانیِ سخت، تأثیر گذار باشیم؟ ولی این رویداد فرصت تغییر و دگرگون کردن وضع موجود را نیز با خود آورده است.
رویدادی که اکنون در سراسر سیاره ما در جریان است، حادثهای است بسیار نادر. شاید ما تنها یکبار شاهد چنین رویدادی در طول زندگیمان در جهان باشیم. و تأثیر سخت آن سالهای زیادی در زندگی ما باقی بماند. در میانه این بحران پرسشهایی که از خود خواهیم داشت اینها هستند: تأثیرات شدید و دراز مدت آن چه خواهد بود؟ و شاید از این هم مهمتر این که: ما، طراحان، چگونه میتوانیم در این رویداد ناگهانیِ سخت، تأثیر گذار باشیم؟ ولی این رویداد فرصت تغییر و دگرگون کردن وضع موجود را نیز با خود آورده است.
سه هفته پیش (اسفند ۱۳۹۸)، ما اولین واکنش خود را نسبت به بحران کوویک۱۹ (ویروس کورونا) بیان کردیم. ما هم مثل بقیه اولین توجهمان این بود که خطر متوجه همکاران در استخداممان را کاهش دهیم، نیز اعضا و شرکایمان را و همچنین البته تداومِ فعالیتهای سازمان منسجم نزدیک به شصتساله خود را ، که اداره آن را با اعتماد به ما سپردهاند، تضمین کنیم. ازینرو اولین مقررات پیشنهادی خود را اعلام کردیم، اینها شامل تغییردادن تقویم و زمانبندی مناسبتهای پیش رویمان، تغییر دادن، تقسیم و نظم بخشیدن به منابع مالی هیئت دبیران، کم کردن و گاه متوقف ساختن موقتی مسافرت نمایندگانمان، و نیز تمرکز فکری مجدد و بیشتر برای کارهای متناسب با آینده بودند.
در این میان، مجال داشتیم تا درباره آنچه در حال رخ دادن است فکر کنیم. این همهگیری جهانی موضوعهای مختلفی را به همه ما آشکار کرد: که برقراری تعادل میان ما و طبیعت بسیار شکننده و آسیبپذیر است، همچنین در نظامهای مالی جاری نابرابری غیرعادلانه وجود دارد، و جهانی شدن آثار پرفشار و بغرنجی ایجاد کرده است. اما با همه اینها، و بر اساس آنچه همه ما در ماههای گذشته از واکنشهای باورنکردنی و مثبت، افراد، صنایع، و دولتها مشاهده کردیم، متوجه شدیم که توانِ ابتکار و هوشمندی بشر نامحدود است، و ما قادر هستیم با سرعت تغییرات گستردهای ایجاد کنیم. شاید در دوران زندگیما این مهمترین فرصت برای بشریت باشد، که بتواند مسیرش را اصلاح کند و فرصتی برای جامعه طـراحـان نیز هست.
«شورا» به قوت باور دارد که آینده متفاوت خواهد بود و باید هم با آنچه تا کنون بوده است متفاوت باشد. در سالهای اخیر متوجه نیاز به تغییر شدهایم ـ تغییر نقش و مسئولیتهای طراحان، نیاز به ابزار نیرومندِ حرفهای جدیدی برای طراحان، و نیاز به از نو تعریف کردن رابطه؛ طراح/تولیدکننده/مصرفکننده. این بحران لزوم مواجه شدن با موضوعهایی از ایندست را بیشتر تقویت کرده است، همانطور که نیاز به درگیر شدن طراحان با موضوعهای: جهانی شدن، نابرابری اجتماعی، و همچنان که برخورد با موضوع زوال و خرابی محیطزیستی، گسترش پرشتاب شهرنشینی و تغییرات آبوهوایی را بیشتر پیشرویمان آورده است.
ما از طراحانی که اکنون در جامعه بر اثر این از هم گسیختگی فعالیت حرفهای خود به خاطر ویروس و فشار ناگهانی اقتصادی ناشی از آن در گیر جدالی سخت هستند، با تأکید میخواهیم تا از مجامع حرفهای خود، برای ایجاد مواضع مشترک، استفاده کامل ببرند. در هفتهها و ( ماههای) گذشته بسیاری از انجمنهای حرفهای عضو در حال بررسی و گردآوری اطلاعات مورد نیاز خود هستند تا با اطلاعرسانی و تبلیغ از دولتهای محلی خود کمک مالی دریافت کنند. بسیاری دیگر نیز در نشریات محلی خود مقالاتی در بیان و حمایت از این که طراحی (دیزاین) برای مبارزه با ویروس توانایی و اهمیت زیادی دارد، منتشر میکنند. تنها افزایش شمار این فعالیتهاست که ما را ـ به عنوان یک صنعت ـ نیرومند میسازد، تا بتوانیم جایگاه حرفه و تخصص خود آنطور که شایسته است استوار کنیم.
به آموزگاران که شکلدهی طراحان آینده به عهده آنهاست، اکنون زمان اندیشیدن است. دیگر کافی نیست که فن و مهارتها را به طراحان آموزش دهیم. تا وقتی که ما طراحان را به عنوان اشخاصی حرفهای قبول داشته باشیم، نقش شما آموزگاران اینست که برای آنها پرسشهایی بزرگتر مطرح کنیم. آنها نیز باید با مسؤلیتهای اجتماعی خود روبرو شوند. ما، به عنوان دارندگان این حرفه، در این مسؤلیت شریک هستیم، ما مسؤل بخشی از به وجود آمدن شرایطی هستیم که این همهگیری جهانی را ایجاد کرده است؛ مثل مصرف بیش از اندازه، و خرابیهای محیطزیستی. لازم است تا طراحان این مسؤلیت را بپذیرند و کارشان را بهتر انجام دهند، و در عینحال که حامی سفارشدهندگان و تولیدکنندگان هستند نقش آموزشدهنده را نیز به عهده بگیرند. ما دیگر نمیتوانیم خود را بخش منفعل و مطیع در معادله (تولیدکننده ـ مصرفکننده) بدانیم. بالاتر از این، ما میتوانیم به جوامعی که در آن زندگی میکنیم کمک کنیم تا برخی از این نابرابریهای تکاندهنده را که باعث بوجود آمدن این همهگیری شده است را اصلاح کرد. ما در کار حرفهایمان بر جریان اطلاعرسانی نظارت و کنترل داریم، سلیقه و الگوهای فرهنگی ایجاد میکنیم، و همچنین با تصمیمگیریهای حرفهای خود دسترسی به فضاها و خدمات مختلف نظارت داریم. به عنوان آموزگاران طراحی، اکنون وقت آن است که به طراحان آینده یاد بدهیم تا چگونه با این چالشهابه طرزی حرفهای روبرو شوند.
درست همانطور که کوششهای دستهجمعی در «فاصلهگذاری اجتماعی» برای محدود کردن همهگیری خط منحنی آماری شمار بیماران را به افقی نزدیک کرد، اکنون زمان آنست تا فردفرد ما، که تعدادمان زیاد است، بتوانیم با تغییر دادن مسیر گذشته، جوامع خود را به سمت الگوهای پایدارتر نه تنها محیطزیستی بلکه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هدایت کنیم.
ترجمه و ویرایش: مسعود سپهر
تیرماه ۱۳۹۹
disruption is an opportunity for change
ico-d.org