ایکو ـ دی. راهبر خلاق.
ایکو ـدی. سازمان جهانی طراحی حرفهای است. این سازمان غیرانتفاعی، مستقل و به هیچ گروه یا سازمان سیاسی وابسته نیست، شبکهایست که در اساس به اعضای خود استوار است، و اعضا، سازمانهای ذینفعی هستند، که در حوزهی تـخصصهای مختلف طراحی که در رسانهها گسترده شده است، کار میکنند. ایکو ـدی در سال ۱۹۶۳ (۱۳۴۲ش.) تاسیس شد، و فعالانه ارزشهای کار طراحی، فکرکردن، آموزش، تـحقیق و سیاستگذاری در این زمینهی را ترویج و تبلیغ میکند. ایکوـ دی نـماینده بیش از یکصدوچهل عضو از شصتوهفت کشور و منطقه در سراسر جهان میباشد. اعضای ایکو ـ دی برای ارائه و نـمایاندن صنعت طراحی به همکاری میان رشتههای مختلف و مؤثربودن سخنگویی دستهجمعی اعتقاد دارند.
نـمایشگاههای حرفهای طراحی با مسابقات همراه با جایزه و رقابتی در این رشته تفاوت دارد. هدف از مسابقات همراه با جایزه، ارزشیابی و شناسایی کارهایی است که منتشر شده و وجود دارند، و برای گردآوری آنها جوایز و پاداشهایی در نظر گرفته میشود. حال آنکه نـمایشگاههای طراحی را میتوان همراه باجایزه در نظر گرفت و یا بدون جایزه برگزار شوند. اگر برای نـمایشگاه طراحی جایزهای در نظر گرفته شده باشد به سند ایکوـدی (شماره۳ در این مجموعه) با عنوان «آییننامهها و بهترین شیوهها برای برگزاری مسابقات همراه با جایزه» رجوع کنید.
هدف از برگزاری نـمایشگاه طراحی مـمکن است مروری بر محصولات و دستآوردها در بخش طراحی، یا روشنکردن و به نـمایش درآوردن معیارهای شاخص در این زمینه باشد، ویا آن که نشان دادن گرایشهای اجتماعی، فرهنگی، و اقصادیای باشند که میتواند پروژههای طراحی آینده را تـحت تأثیر خود قرار دهد، یا آنکه به طور کلی به موضوع مشخصی که برگزارکننده، سرپرست یا کمیته سرپرستی نـمایشگاه انتخاب کرده است اختصاص داده شود.
به همینگونه شرکت در نـمایشگاه میتواند به روی همه باز باشد و یا نه محدود فقط برای عدهای از مدعوین باشد. در شکل اول، طی فراخوان عمومی از همه دعوت میشود تا برای نـمایشگاه کار بفرستند، و پس از آن کارها توسط کمیته انتخاب بررسی میشود و ورودیهای موفق انتخاب میشوند. موفقیت کارهای ارسالی
میتواند تنها بستگی به تناسب آنها با موضوع یا تـم نـمایشگاه و پیچیدگی و اهمیت آن داشته باشد و یا آنکه اگر هدف نـمایشگاه ارائه بهترین کارها در زمینهای تعیین شده باشد، انتخاب آثار میتواند به طور کلی بر اساس کیفیت کارها باشد. در شکل دوم که نـمایشگاه با ورودی بسته یا محدود است برگزارکننده از طراحان بهخصوصی دعوت به ارائه کار میکند که کارهایشان با موضوع یا تـم تعیین شده نزدیک است.
دبیرخانه ایکوـدی برای برگزارکنندگان توصیههای کلی آماده کرده است تا بدان وسیله بتوانند مقررات و خطوط راهنمایی برای کمیته انتخاب تعیین کنند. ایکوـدی به مناسبتهایی که مورد پشتیبانی قرار میدهد، خدمات مشاوره جدی و اساسی ارائه خواهد کرد. این خدمات برای اعضا رایگان است و برای غیر اعضا با پرداخت هزینه انـجام میشود.
این سند شامل آییننامههای بهترین شیوۀ کار است که باید در برگزاری نـمایشگاههای طراحی رعایت شود. این مقررات راهنماییهایی است که باید در اختیار شرکتکنندگان نیز قرار گیرد.
رعایت آییننامهها خواسته و شرایط ایکوـدی برای پشتیبانی و انـجام کار به بهترین شیوه است، و توصیههایی است که اجباری نیست ولی باید تا حد امکان به کار گرفته شود.
ایکوـدی به همه اعضای خود توصیه میکند مسابقاتی را که این بهترین شیوهها را رعایت نـمیکنند تشویق نکنند، و با آنها به عنوان اعضای کمیتهانتخاب یا سرپرست، نیز همکاری نکنند.
در جاییکه که یک نـمایشگاه طراحی مورد پشتیبانی ایکوـدی قرار گرفته باشد، این سند پیش از شروع نـمایشگاه باید در اختیار کمیته انتخاب یا سرپرستی نـمایشگاه قرار بگیرد.
درصورتیکه آییننامهها و مقرراتِ بهترین شیوه کار توسط مسابقهای که مورد حمایت ایکوـدی است به صورت غیرعمد نقض شود، به برگزارکنندگان آن اخطار کتبی داده میشود. تکرار و ادامه هرگونه نقض و تـخلف از آنها منجر به انصراف ایکوـدی از حمایت از آن مسابقه خواهد شد.
آییننامهها
۱. نـمایشگاههای باز (شرکت برای همه)
۱ـ۱ کمیته انتخاب
کمیته انتخاب برای نـمایشگاه طراحی دستکم باید از سه نفر تشکیل شود.
اکثریت اعضای کمیته انتخاب باید طراح حرفهایِ فعال باشند. آن اعضا از کمیته انتخاب که از طراحان فعال نیستند باید تـخصصهایی مربوط به نـمایشگاه دارا باشند.
نمایشگاه را هنگامی میتوان «بینالـمللی» خواند که در ترکیب کمیته انتخاب دستکم دو تن از آنها از دو منطقه از هفت منطقه جهان باشند (آمریکای شمالی، آمریکای لاتین، اروپا، آفریقا، آسیایغربی، آسیا و منطقۀ اقیانوسیه.)
برای نمایشگاههایی که «منطقهای» خوانده میشوند، کمیته انتخاب باید شامل سه داور از سه کشور از آن منطقه باشد.
در جاییکه نمایشگاه رویداد سالیانه است، بیشتر از ۴۵٪ از اعضای کمیته انتخاب نـمیتوانند به طور پیاپی در کمیته انتخاب حضور داشته باشند.
نام اعضای کمیته انتخاب باید در فراخوان نمایشگاه، کاتالوگ، بوروشور و سایر موارد تبلیغات مربوط به آن منتشر شود.
۲ـ۱ وظایف کمیته انتخاب
اعضای کمیته انتخاب باید در تـمام جلساتی که هیئت علمی برای برگزاری نـمایشگاه تشکیل میدهند، خواه به شکل حضوری و رو در رو و خواه از طریق وسایل ارتباطی مخابراتی یا اینترنتی، حاضر باشند.
اگر سازماندهنده نـمایشگاه شخص رئیس را معرفی نکرده باشد، کمیته انتخاب باید در اینباره تصمیمگیری کند.
کمیته انتخاب تـمام طرحهای ارائه شده توسط شرکتکنندگان را باید بررسی کند و مشخص میکند که آیا با موضوع و مقررات فراخوان نـمایشگاه تطبیق دارند یا نه، و آنهایی که ندارند را از مجموعه کارها حذف میکند.
رئیس کمیته انتخاب گزارش مکتوب از نتیجه کار را تهیه کند.
۳ـ۱ رابط مستقل
برای آنکه کارهای لازم بین سازماندهنده، کمیته انتخاب و شرکتکنندگان انـجام شود باید یک رابط یا واسط مستقل تعیین کرد. نام این رابط مستقل باید هنگام فراخوان نمایشگاه به همه اعلام شود.
مسئولیتهای رابط شامل موارد زیر است:
ـ دریافت همه کارهایی که برای نمایشگاه ارائه میشود.
ـ دریافت کلیه پرسشهای علاقهمندان به شرکت به صورت کتبی، در زمانی که در مقررات نمایشگاه تعیین شده است .
ـ تحویل پرسشهای کتبی، بدون فاش شدن نام اشخاص، به کمیته انتخاب یا عضوی از اعضای کمیته انتخاب که توسط رئیس کمیته انتخاب برای پاسخ به این پرسشها تعیین شده است.
ـ ارسال پرسشها همراه با پاسخ آن به کمیته انتخاب و به همهی کسانی که برای نمایشگاه کار ارسال کردهاند.
ـ باز کردن بستههای کارهای ارسال شده پس از آنکه زمان ارائه نمایشگاه به پایان رسیده باشد.
ـ ثبت و بایگانی سوابق کلیه کارهای ارئه شده.
ـ انتقال کارهای ارائه شده به کمیته انتخاب.
ـ توجه و مراقبت از برگردانده شدن کارها پس از پایان نمایشگاه (مگر آنکه برای این موضوع ترتیب دیگری در نظر گرفته شده باشد).
واسط نباید به عنوان دبیر کمیته انتخاب عمل کند.واسط و سازماندهنده هیکدام به هیچوجه، نباید در کار کمیته انتخاب شرکت یا مداخله کند.
۴ـ۱ چارچوب زمان
از زمان فراخوان برای ارائه کار تا پایان وقت فراخوان باید دستکم یکماه فرصت باشد، و این زمان نباید از ششماه بیشتر باشد.
۵ـ۱ شرح کتبی فراخوان
در مقررات باید به طور واضح هدفهای موضوعی یا تـم نـمایشگاه تعریف و توضیح داده شود، و اطلاعات کامل درباره همه جنبههای نـمایشگاه باید فراهم و ارائه شود.
آییننامهها
۶ـ۱ حق تألیف و انـحصار ثبت شده
برگزارکننده باید از تـمام بندهای مندرج در سند (شماره ۴ این مجموعه) «شرطهای جهانی برای قرارداد و پذیرشکار از طرف طـراحـان» که توسط ایکوـدی منتشر شده است توسط پیروی کند.
۷ـ۱ شناسنامه کارهای ارائه شده
نام و نشانی شرکتکننده باید روی تـمام کارهای ارائه شده وجود داشته باشد.
۸ـ۱ انتشار نتایج
تـمام شرکتکنندگان باید دوماه پیش از پایان آخرین مهلت فراخوان از نام کارهای پذیرفته شده برای ورود به نـمایشگاه مطلع شوند.
۹ـ۱ محافظت و برگرداندن کارها
برگزارکننده مسئول امنیت و نگهداری کارهای ارائه شده است. ازاینرو در مقررات نـمایشگاه برگزارکننده باید به وضوح این موضوع را بیان کند که آیا کارهای ارائه شده به اشخاص برگردانده میشود و یا نه، و شرایط و چگونگی برگردانده شدن آثار چیست، هزینه آنرا چه کسی پرداخت خواهد کرد و زمان آن چه وقت خواهد بود.
۱۰ـ۱ گزارش
در صورتیکه نـمایشگاه از حمایت ایکوـدی برخوردار باشد، برگزارکننده بلافاصله پس از پایان نـمایشگاه باید گزارش کامل آنرا در اختیار ایکوـدی قرار دهد.
گزارش باید شامل این اطلاعات باشد: تعداد متقاضیان شرکت در نـمایشگاه، اسامی اعضای کمیته انتخاب، نام طراحان انتخابشده برای نـمایشگاه، و نظر کمیته انتخاب درباره کیفیت کارهای ارائه شده.
آییننامهها
۲. نـمایشگاههای محدود
۱ـ۲ دعوتنامهها
نـمایشگاههای محدود نیاز به داشتن کمیته انتخاب ندارند، اما بهجای آن سرپرست نـمایشگاه یا کمیته سرپرستی باید طراحان معینی را برای ارائه کارهای مرتبط با موضوع یا تـم انتخاب شده برای شرکت در نـمایشگاه، دعوت کند.
سرپرست یا کمیته سرپرستی اجازه دارد تا هر کار ارسال شده، یا اضافه بر کارهای درخواست شده از طراحان مدعو را که با تـم نـمایشگاه مربوط نباشد برای شرکت نپذیرد.
۲ـ۲ سرپرست و کمیتهسرپرستی
نیازی نیست که سرپرست نـمایشگاه طراح حرفهای باشد، اما باید در موضوع مرتبط با نـمایشگاه متـخصص باشد. در صورتیکه برای اینکار کمیته سرپرستی در نظر گرفته شده باشد، دستکم یک نفر از اعضای آن باید، طراح حرفهای و فعال باشد. آن اعضا از کمیته سرپرستی که طراح فعال نیستند، باید در زمینه موضوع نـمایشگاه دارای تـخصص باشند.
هیچ سرپرست یا عضو کمیته سرپرستی، سازماندهنده یا هیچیک از اعضای خانواده درجه اول آنها، یا مؤسسۀ طراحی یا اعضای تیم طراحی که به صورت جاری با آنها کار میکنند نمیتوانند در نمایشگاه شرکت کنند.
نام سرپرست یا اعضای کمیته سرپرستی باید در فراخوان نمایشگاه، کاتالوگ، بوروشور و سایر موارد تبلیغات مربوط به آن منتشر شود.
تمام مقررات حق تألیف و انـحصار و نیز محافظت و برگرداندن کارها که برای نـمایشگاههای باز (شرکت برای همه) وجود دارد برای نمایشگاههای محدود نیز همان است.
نمایشگاه طراحی را هنگامی میتوان «بینالـمللی» خواند که طراحان دعوت شده برای شرکت در آن باید دستکم از دو منطقه از هفت منطقه جهان باشند. (آمریکای شمالی، آمریکای لاتین، اروپا، آفریقا، آسیایغربی، آسیا و منطقۀ اقیانوسیه.)
برای آنکه بتوان نمایشگاه طراحی را «منطقهای» خوانده میشوند، طراحان دعوت شده برای شرکت باید حداقل از سه کشور در آن منطقه باشند.
بهترین شیوهها
۱ـ۳ ترکیب کمیته انتخاب
ایکوـدی توصیه میکند در این کمیته به ترکیب و توازن تعداد اعضای زن و مرد در آن توجه شود.
۲ـ۳ پرداخت هزینههای اعضای کمیته انتخاب
در جاییکه سازماندهنده لازم میبیند که اعضای کمیته انتخاب برای ملاقات رو در رو، یا تبلیغ و ترویج نـمایشگاه سفر کنند، توصیه ما اینست که برگزارکننده باید هزینههای سفر، رفتوآمد و تأمین اقامتگاه را به تعداد هرروز به آنها بپردازد.
۳ـ۳ محافظت و برگرداندن کارها
اگر برگزار کننده درفراخوان یا مقررات نـمایشگاه به روشنی بیان نکرده باشد که؛ آیا کارها برگردانده میشود یا نه، و نـحوه و شرایط برگرداندن اثر چیست یا هزینۀ آنرا چهکسی باید پرداخت کند و بعد از چه مدت زمانی کار برگردانده میشود، در اینصورت برگزارکننده موظف است درخواست هر شرکتکنندهای برای برگردانده شدن کارش را که ظرف دوماه پس از اعلام انتخاب کند پاسخگو باشد، و کار او را حداکثر دوماه پس از پایان نـمایشگاه برگرداند و هزینه آن بر عهده برگزار کننده خواهد بود.
نـمایشگاهای دانشجویی
پیشگفتار
مقررات و آئیننامههای نـمایشگاههای طراحی، در نـمایشگاههای طراحی دانشجویی نیز به کاربرده میشود.
۱ـ۴ نظارت توسط کادر آموزش
اینکه کادر یا متخصین آموزشی تا چه انداز در ارائه کارها میتوانند به دانشجویان کمک کنند یا در آن مشارکت داشته باشند، باید به روشنی در مقررات نـمایشگاه بیان شود. اگر همکاری یا ارائه کار گروهی در نـمایشگاه جایز است، این موضوع نیز باید به وضوح بیان و اعلام شود.
۲ـ۴ برنامههای نـمایشگاههای طراحی به مثابه
بخشی از برنامه تـحصیلی
برگزارکنندگان میتوانند نـمایشگاه طراحی به نـحوی سازماندهی کنند که با برنامه تـحصیلی مؤسسۀ آموزشی مطابقت داشته و حتی بخشی از آن باشد. ما توصیه میکنیم، مدارس و دانشکدهها این موضوع را بررسی کرده و در نظر بگیرند، به طوریکه کامل شدن برنامه تـحصیلی دانشجویان مشروط به شرکت آنها در اینگونه نـمایشگاهها باشد. البته دانشجویان این اختیار را خواهند داشت تا کارشان را به نـمایشگاه طراحی بفرستند یا از ارسال آن خودداری کنند.
شورای جهانی طراحی
ایکو ـ دی
International
Council of Design
leading Creatively
____________________
ico-D Secretariat
secretariat@ico-d.org
http://www.ico-d.org