ریشۂ ادبیات شفاهیِ آذربایجان بایاتی‌ها، افسانه‌ها، و نقل ها (ناغی للار)، گفتار نیاکان (آتالار سۆزۆ) یا ضرب‌المثل‌هاست که سینه به سینه طی قرون متمادی از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. بایاتی‌ها اشعار چهارمصرعی است که از قدیم بین مردم این دیار متداول بوده و سرایندۂ اکثر آنها معلوم نیست. هر مصرع بایاتی از هفت هجا یا هفت بخش یا هفت مصوّت تشکیل شده و معمولاً مفهوم و معنی آن در دو مصرع آخر است. بایاتی‌ها در زمینه های عاشقی، جوانمردی، دستگیری و گذشت، وفای به عهد، وطن‌دوستی، اعتقادات، لالایی، مدح و ذمّ، رثا و شادی، هجران، و در وصف حیوانات اهلی و سایر زمینه های اجتماعی سروده شده و می‌شود.
